Communication Skill (संचार कौशल) भन्नाले व्यक्तिले आफ्ना विचार, भावना, जानकारी, र सन्देशहरू अरू व्यक्तिसँग प्रभावकारी रूपमा आदान–प्रदान गर्न सक्ने क्षमता हो। यसमा बोलेर, लेखेर, संकेत गरेर, वा सुनेर प्रभावकारी रूपमा कुरा बुझ्ने र बुझाउने सीपहरू पर्छन्।
🔹 Communication Skill का मुख्य प्रकारहरू:
1. Verbal Communication(मौखिक संचार) – बोल्ने माध्यमबाट।
2.Non-Verbal Communication– शरीरको हाउभाउ, अनुहारको भाव, आँखाको सम्पर्क, आदि।
3.Written Communication– लेखेर व्यक्त गरिने (जस्तै: ईमेल, मेसेज, रिपोर्ट)।
4. Listening Skills – अरूको कुरा ध्यान दिएर सुन्ने क्षमता।
✅ तनाव व्यवस्थापन (Stress Management) नहुँदा
तनाव हुँदा व्यक्ति आक्रोशित, चिन्तित, निराश वा अन्य भावनात्मक अवस्थामा हुन सक्छ। यस्तो बेला सही तरिकाले संचार गर्न नजान्दा समस्या झन् बिग्रिन सक्छ। तर, Communication Skill राम्रो भयो भने तनाव कम गर्न सकिन्छ।
Communication Skill किन आवश्यक छ ?
1.भावना व्यक्त गर्न सकिने:
राम्रो संचार सीपले व्यक्तिलाई आफ्नो तनाव वा समस्याहरू खुलाएर भन्न सहयोग गर्छ, जसले तनाव कम हुन्छ।
2.समस्या समाधानमा सहयोगी:
दोहोरो संवादले समस्याको समाधान गर्न सहज बनाउँछ। यदि तपाईं कसैसँग तनावको विषयमा खुलस्त कुरा गर्न सक्नुहुन्छ भने, समाधानको बाटो पनि भेटिन्छ।
3.गलतफहमी कम गर्छ:
तनाव प्राय:गलत बुझाइ वा संचारको अभावले उत्पन्न हुन्छ। स्पष्ट संचारले यस्तो गलतफहमी रोक्न सहयोग गर्छ।
4.सहयोग प्राप्त गर्न सजिलो हुन्छ:
तपाईंलाई के सहयोग चाहिएको हो भन्ने कुरा अरूलाई बुझाउन सकेमा उनीहरूले पनि तपाईंको मनोबल बढाउन सक्छन्।
5. आत्मविश्वास बढ्छ:
जब तपाईं खुला र प्रभावकारी रूपमा कुरा गर्न सक्नुहुन्छ, तपाईंलाई आफ्नो भावना नियन्त्रण गर्न सजिलो हुन्छ, जुन तनाव घटाउने एउटा उपाय हो।
निष्कर्ष:
Communication skill
केवल कुरा गर्ने तरिका होइन, यो मानिसहरूको आपसमा राम्रो सम्बन्ध स्थापित गर्ने, समस्या समाधान गर्ने, र तनाव कम गर्ने महत्वपूर्ण औजार हो। राम्रो संचार सीप भएक मानिसहरू तनावको सामना सहज र सन्तुलित तरिकाले गर्न सक्छन्।