एक पटकको कुरा हो, एकजना गुरुका प्रिय शिष्यले गुरुलाई सोधे:
"गुरुजी, जीवनको मूल्य वास्तवमै कति हो?"
"तिमीले यो प्रश्नको उत्तर आफैँ खोज्नुपर्छ। म तिमीलाई एउटा कार्य दिन्छु।"
गुरुले उनलाई एउटा सामान्य देखिने पत्थर दिए र भने:
"यो पत्थर लिएर बजारमा जाऊ, तर बेचना होइन। जो-जति मूल्य सोध्छ, फर्केर मलाई बताऊ।"
शिष्य बजार गयो। एउटा फलफूल बेच्ने मानिसलाई सोध्यो :
"यो कस्तो राम्रो पत्थर! म १० रुपैयाँ दिन्छु।"
त्यसपछि उसले सुनचाँदी पसल गयो। पसलेले भन्यो:
"यो त केही खास देखिंदैन, म ५० रुपैयाँसम्म दिन सक्छु।"
अन्त्यमा शिष्य एउटा रत्न विश्लेषक (जेम एक्सपर्ट) कोमा गयो। उसले पत्थर हेरेपछि अचम्म मान्दै भन्यो:
"यो त एकदमै दुर्लभ नीलम (स्फटिक) हो! यसको मूल्य करोडौं पर्न सक्छ!"
शिष्य दगुर्दै फर्कियो र सबै कुरा गुरुलाई सुनायो।
गुरुले मुस्कुराउँदै भने:
"बुझ्यौ त जीवनको मूल्य?
तिमी कहाँ छौ र कोसँग छौ भन्ने कुराले तिमीलाई कसरी मूल्यांकन गरिन्छ भन्ने निर्धारण गर्छ।
सबैले तिमीलाई बुझ्दैनन्।
तर तिमी अनमोल हौ — त्यसैले आफुलाई सस्तो ठाउँमा कहिल्यै नराख।
जसले तिमीलाई बुझ्छ, उसकै सामु जीवनको मूल्य खुल्छ।"
हरेक जीवन अनमोल हुन्छ। तर धेरैले त्यो मूल्य बुझ्दैनन्।
साँचो मूल्य थाहा पाउन सही वातावरण, सही मानिस र आत्मबोध चाहिन्छ। आफूलाई कहिल्यै सस्तो नठान्नुहोस् — तपाईंको मूल्य तपाईंको आत्मज्ञानमा लुकेको छ।
एक दिन, एक सानो केटो आफ्नो बुबासँग एउटा पुरानो घडी लिएर आएर सोध्छ:
"बुबा, यो घडीको मूल्य कति होला?"
बुबाले मुस्कुराउँदै भने,
"पहिला यो घडीलाई बजारको घडी पसलमा लगेरे सोध त, कति दिन्छन् भनेर।"
केटो गयो, पसलेले घडी हेर्यो र भन्यो:
"यो पुरानो छ, म यो घडीको १० रुपैयाँ दिन सक्छु।"
केटो फर्केर आयो र बुबालाई भन्यो। बुबाले फेरि भने:
"अब यो संग्रहालयमा जाऊ र सोध।"
केटो गयो। संग्रहालयले घडी हेर्यो र चकित हुँदै भन्यो:
"यो त दुर्लभ र ऐतिहासिक घडी हो, हामी त यसको १० लाख रुपैयाँसम्म तिर्न तयार छौं!"
केटो अचम्म मान्दै घर फर्कियो। बुबाले भने:
"बेटा, तिमी कहाँ छौ भन्ने कुरा पनि महत्त्वपूर्ण छ। सबै ठाउँमा तिमीले आफ्नो वास्तविक मूल्य पाउँदैनौ। आफ्नो मूल्य थाहा पाउने ठाउँ र मानिसहरू खोज।"
.jpg)
