ॐ नम: शिवाय
नेपाल, एक यस्तो दिव्य भूमि हो जहाँ तप, साधना, योग, प्रेम, शान्ति, धर्म र मोक्षका सम्पूर्ण मूल स्रोतहरू उदाएका छन्। यहाँका कण–कणमा ऋषिकल्प महान आत्माहरूको स्पन्दन विद्यमान छ। यही भूमि हो, जहाँ आदियोग उदय भएको थियो, जहाँ वेद, उपवेद, आयुर्वेद, ज्योतिष, व्याकरण र तन्त्रका मौलिक बीजहरू अंकुरित भएका थिए।
अध्याय १ : आदियोगभूमि नेपाल
नेपाल आदियोगको मूल केन्द्र हो। शिव–शक्तिको प्रथम मिलनस्थल, ध्यानस्थल र ताण्डव–प्रकाशस्थल नेपालका पर्वत श्रृंखलाहरू नै थिए।
गोरक्षनाथ, मत्स्येन्द्रनाथ, नगार्जुन, रेसुङ्गा, गोसाइँकुण्ड, पञ्चासे आदि क्षेत्रहरूले आदियोग परम्पराको संरक्षण गरेका छन्।
अध्याय २ : वेद र वेदाङ्गहरूको उत्पत्ति
वेदका ऋचाहरू हिमालयको मौन कान्तीभित्र उत्पन्न भए।
व्याकरण, छन्द, निरुक्त, शिक्षा, कल्प, ज्योतिष आदि वेदाङ्गहरू ऋषिहरूले नेपालका तपोभूमिमा साधनाद्वारा आविष्कृत गरेका थिए।
अध्याय ३ : गायत्री मन्त्रको दिव्य उत्पत्ति
गायत्री मन्त्रको साक्षात उच्चारण सप्तर्षिहरूद्वारा हिमालय क्षेत्रमै गरिएको मानिन्छ।
यस मन्त्रमा रहेको तत्सवितुर्वरेण्यं ले आध्यात्मिक प्रकाशको मूल बीज बोकेको छ।
अध्याय ४ : प्रमुख शक्ति–पीठहरू
नेपालका प्रमुख शक्तिपीठहरू:
गुह्येश्वरी (काठमाडौँ) – सतीदेवीको योनिभाग पतन भएको स्थल
पाथिभरा (तेह्रथुम)
कालीकोट, बागलुङकालिका, पालुङ्गटारकालिका
महेश्वरी, चण्डेश्वरी, दख्खिनकाली, शिलाइँधुरा आदि शक्तिपीठहरू
अध्याय ५ : शिव–ज्योतिर्लिङ्ग र शिवभूमिहरू
पशुपतिनाथ (काठमाडौँ)
गलेश्वोर (म्याग्दी)
गोसाइँकुण्ड (रसुवा) – जहाँ शिवले त्रिशुल प्रहार गरी जलधारा निकाले
शुद्धमहादेव (कैलाश), बौद्धनाथ महाशिवमन्दिर (काभ्रे) आदि
अध्याय ६ : विष्णु अवतार र बराह क्षेत्र
बराहक्षेत्र (सुनसरी) – वराह अवतारले पृथ्वीलाई उद्धार गरेको स्थल
कृष्णगण्डकी – विष्णुका शालिग्राम रूप पाइने नदी
श्री मुक्तिनाथ – वैष्णव परम्पराको अत्यन्त पावन तीर्थ
अध्याय ७ : प्रमुख तीर्थ र तपोभूमिहरू
७.१ – गजेन्द्रमोक्षधाम (नवलपरासी)
विष्णु द्वारा गजेन्द्र उद्धारको स्थल
७.२ – वाल्मीकि आश्रम (चितवन–पर्सा सिमाना)
राम–सीता–लव–कुशको लीलास्थली
७.३ – रुरु क्षेत्र (गुल्मी–पाल्पा)
रिडी मेला, रुद्र क्षेत्र, रुरु मन्दिरको दिव्य ऊर्जा
७.४ – स्वर्गद्वारी (प्युठान)
पाँच पाण्डव यहीँ स्वर्गारोहणको बाटो लागेका थिए
७.५ – आदि प्रयाग (देवघाट)
कालीगण्डकी, त्रिशूली र नारायणी संगमस्थल
७.६ – गोसाइँकुण्ड (रसुवा)
शिवले त्रिशूल प्रहार गरी जल स्रोत निकालेको स्थल
७.७ – दामोदर कुण्ड (मुस्ताङ)
शालिग्राम शिला प्राप्त हुने मूल कुण्ड
७.८ – गलेश्वोर धाम (म्याग्दी)
शिवको विषनाश गर्ने तप स्थल
७.९ – मुक्तिनाथ (मुस्ताङ)
१०८ धारा सहित मोक्षदायक वैष्णव तीर्थ
७.१० – पशुपतिनाथ, स्वयम्भू, बौद्धनाथ
काठमाडौँ उपत्यकाका त्रिवेणी तीर्थ
७.११ – लुम्बिनी (बुद्धभूमि)
भगवान बुद्धको जन्मस्थल
७.१२ – परशुराम क्षेत्र (डडेलधुरा–बैतडी)
विष्णुको परशुराम अवतारको तपभूमि
७.१३ – पार्वतीगङ्गा, सुलिङ्गे, हलेदी, रेशुङ्गा, पञ्चासे आदि
सिद्ध, ऋषि, योगीहरूको दिव्य जागृत स्थलहरू
नेपाल कुनै एक धर्म, सम्प्रदाय वा परम्पराको सीमामा बाँधिएको भूमि होइन। यो विश्वको लागि एक आद्य–जागरणको केन्द्र हो। यहाँ शिवका ताण्डव छन्, बुद्धका मौन चिन्तन छन्, नारायणका अवतारहरू छन्, र योगका मूल बीजहरू छन्। यही नेपाल हो — विश्व गुरुदेश।
ॐ नमः शिवाय। जय विश्व गुरुदेश नेपाल।